Pietro Tenerani, “Psyche bị bỏ rơi,” 1819, Phòng trưng bày nghệ thuật hiện đại, Lâu đài Pitti, Firenze
Ai chưa từng bị bỏ rơi ít nhất một lần trong đời? Nhưng khi còn trẻ, ta không thể chịu đựng vết thương lòng mà sự bị bỏ rơi gây ra, như thể cả thế giới sụp đổ xuống đầu. Đó là cảm xúc của nàng “Psyche bị bỏ rơi” trong Lâu đài Pitti. Nỗi sợ hãi không thể tiếp tục sống thiếu Tình yêu và mọi thứ trên đời chẳng còn ý nghĩa gì khiến nàng tê liệt.
Nàng thiếu nữ mang đôi cánh với ánh mắt sầu thảm này là một tuyệt tác ở mọi góc nhìn của nhà điêu khắc Pietro Tenerani, đặt tại lối vào Phòng trưng bày Nghệ thuật Hiện đại. Nàng là cảm hứng từ truyện ngụ ngôn về thần Cupid và Psyche trong tác phẩm Metamorfosi của nhà văn Latin Apuleius.
Ngày xửa ngày xưa, có một nàng thiếu nữ nhan sắc tuyệt trần tên là Psyche. Nàng xinh đẹp đến nỗi Thần tình yêu Cupid cũng phải lòng. Vào một ngày đẹp trời, Thần gió Zephyr đưa nàng đến một cung điện lộng lẫy. Psyche có thể sống mãi mãi như nữ hoàng chỉ với một điều kiện là không được biết danh tính của người yêu mình vì bất cứ lý do gì. Hằng đêm, Thần Cupid đến thăm nàng, ở cùng nàng trong bóng đêm, nhưng biến mất mỗi khi bình minh ló rạng.
“Psyche ơi, em ngủ với ai hằng đêm vậy?” – Những người chị em đố kị vẫn liên tục tra vấn để khám phá ra bí mật của nàng. Họ khiêu khích nàng: “Điều gì sẽ xảy ra nếu ẩn trong bóng đêm là một con quái vật hung dữ sẵn sàng xé xác em thành trăm mảnh?”
Bị cắn rứt bởi sự nghi hoặc và tò mò, một đêm, Psyche quyết định phá vỡ giao ước với người tình bí ẩn, theo dõi chàng trong giấc ngủ bằng ánh sáng của ngọn đèn. Thần Cupid đang ngủ say trên giường thì bị đánh thức bởi một vệt dầu rớt xuống từ ngọn đèn. Thế là Thần Cupid biến mất vĩnh viễn, để lại Psyche một mình và “bị bỏ rơi”.
Nhà điêu khắc trao cho nàng thiếu nữ đôi cánh duyên dáng của tình cảm tuổi trẻ. Bị dày vò bởi Tình yêu, đôi cánh đó đã ngừng bay. Màu trắng của đá cẩm thạch tả sự dịu dàng nữ tính, cảm xúc nhu mì tuổi mới lớn.
Người Ý đã an ủi nàng:
“Cuộc sống của Psyche còn dài. Không có gì mất mát cả, rồi nàng sẽ gặp được nhiều tình yêu!”
“Psyche thân mến, nàng có thể tiếp tục bay trong trí tưởng tượng của những nghệ sĩ và nhà thơ.”
“Hãy chắp cánh nơi đây, bên cạnh chúng tôi, những kẻ mộng mơ không mệt mỏi”.
Galleria degli Uffizi
