“Một trong những thỏi nam châm có sức hút mạnh nhất vũ trụ” là lời mô tả mà nhà văn, họa sĩ Alberto Savinio dành cho Capri, hòn đảo nổi tiếng thế giới.
Đây thực sự là một tổng hòa diệu kì giữa đất, trời, biển và nguồn sáng mà thiên nhiên tạo ra bởi những vách đá lừng lững mọc lên từ lòng đại dương sâu thẳm. Những hang ngầm, những hòn núi nổi với hình thù lạ lùng, màu xanh mướt của cây cỏ chen chúc nhau trên những dốc đá lởm chởm giữa khung cảnh mênh mông làm nền cho sự giao thoa giữa thiên nhiên, văn hóa, nghệ thuật, sự sống… đã tạo nên thứ bùa mê chết người của hòn đảo này. Quả vậy, từ hàng thế kỉ Capri đã làm say đắm những nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ và họa sĩ; nhiều đạo diễn cũng đã “đổ bộ” xuống quảng trường Umberto, trung tâm của Capri, cho những cảnh quay lãng mạn với các minh tinh ngồi bên chiếc bàn nhỏ xinh tán chuyện hay tâm tình. Một trong những “người hâm mộ” đầu tiên của đảo Capri là hoàng đế La Mã Tiberio, người đã chọn nơi đây làm chốn tĩnh dưỡng trong những năm cuối đời của mình. Tuy nhiên, mãi cho tới tận giữa thế kỉ XIX thì những người giàu có trên khắp thế giới mới đổ về Capri để tận hưởng một cuộc sống thanh lịch, thư thái và thi vị mà vô hình chung cũng đã tạo cho Capri một bản sắc đa văn hóa, đa sắc tộc.
Để tiếp cận tâm điểm Umberto của đảo Capri, ta có thể chọn một trong những phương tiện: xe bus, taxi hay cáp treo. Điều làm nên đặc trưng ở đây là những ban công điệu đà bày hoa sặc sỡ cùng những chiếc ghế mây chen chúc nhau trên lối đi và dưới những chiếc ô tán rộng. Điểm nhấn là nhà thờ Santo Stefano theo lối kiến trúc Barrocca với mái vòm đến từ cảm hứng Ba Tư và vỉa hè độc đáo kiểu La Mã. Bên phải ta sẽ thấy tòa nhà Arcucci (trụ sở của tổ chức Cerio) được xây dựng vào năm 1372. Nhìn ra hòn núi nổi Faraglioni là khu phức hợp Certosa di San Giacomo với kiến trúc thuần Capri, được xây dựng vào thế kỉ IV và mở rộng vào thế kỉ VII; mặc dù trải qua nhiều lần tu sửa, khu này vẫn giữ được những đường nét Trung cổ điển hình. Cách đó không xa là những khu vườn Augustus mà từ đó ta có thể phóng tầm mắt ra khung cảnh Faraglioni và Marina Piaccola tuyệt vời. Xuyên qua những ngõ hẹp và hàng loạt bậc thang nhỏ, một ốc đảo xanh xinh đẹp hiện ra với vẻ quyến rũ khó cưỡng.
Từ khu vườn ta sẽ tiếp tục đi theo con đường nhỏ quanh co dẫn ra Marina Piccola, rồi xuyên qua điểm ngắm cảnh Tragara nổi tiếng để xuống lối dẫn tới Faraglioni, ba hòn núi nổi trứ danh: hòn đầu có tên Stella cao 109m nối liền với bờ biển, hòn thứ hai là Faraglione cao 81m, hòn thứ ba Scopolo cao 104m, nơi có những con thằn lằn màu xanh lam hiếm hoi sinh sống. Cũng góp phần vào những khung cảnh đẹp đến nao lòng chìm trong một màu xanh trù phú là hai bên đường đi đến Vòm thiên nhiên, được tạo nên từ những vách đá lởm chởm hướng ra biển. Xuống chút nữa là động Matermania, một hang tự nhiên với tầm vóc hoành tráng mà có lẽ trong thời La Mã đó là nơi thờ phụng linh thiêng dành cho Cibele. Nổi lên giữa bốn bề vách đá là Villa Malaparte, xây dựng cuối những năm 30 thế kỉ trước theo thiết kế lập dị của Adalberto Libera. Phía đông bắc của hòn đảo là Villa Jovis, chứng nhân quan trọng nhất của dấu ấn La Mã, do hoàng đế Tiberio xây nên. Đây cũng là nơi có đông dân cư Capri sinh sống, và nếu đi tiếp con đường chúng ta sẽ tới nhà thờ nhỏ San Michele, sau đó là công viên Villa Astarita với tầm nhìn bao la và cuối cùng là khu vực khảo cổ với nhiều di tích hùng vĩ còn sót lại.
Các di tích đó tạo nên một bức tranh toàn cảnh hướng về phía bán đảo Sorrento và đối diện với một mỏm đá nhô ra ở chiều cao 330m mà người ta gọi là “cầu nhảy Tiberio”, nghe nói là nơi vị hoàng đế này thường ném các tù nhân xuống. Khu lâu đài được xây nhiều tầng trên một khu đất rộng với những chức năng khác nhau (tiền sảnh, khu spa, khu nô lệ, khu hoàng đế, khu quan chức…) quanh trung tâm gồm bốn bể chứa nước khổng lồ. Trên đảo còn có Anacapri, một cộng đồng bình dị hơn với những con đường duyên dáng và những ngôi nhà màu trắng chìm trong sắc xanh của cây. Công trình có ý nghĩa nhất ở đây là nhà thờ San Michele được Domenico Antonio Vaccaro thiết kế xây dựng vào thế kỉ VIII. Ngoài ra còn có Villa San Michele, được Axel Munthe, bác sĩ và nhà văn người Thụy Điển, người đã sống ở đây hơn một nửa thế kỉ, trùng tu trên vốn La Mã để lại, mang dáng vóc thanh lịch và độc đáo như một tác phẩm nghệ thuật mà bao quanh nó là một khu vườn mang vẻ đẹp hiếm có. Với cuốn sách “Lịch sử San Michele”, ông đã góp công lớn vào việc truyền bá huyền thoại Capri ra thế giới. Từ Anacapri ta sẽ lên bằng thang máy và theo lối mòn để đến đỉnh Monte Solaro 589m, điểm cao nhất của hòn đảo để có một cái nhìn toàn cảnh không thể nào quên.
Chuyến du lịch tới Capri chưa thể gọi là hoàn hảo nếu bỏ qua Động Xanh, nơi những người La Mã đã từng đặt chân và được khám phá lại vào thế kỉ XIX. Ta có thể tới đây bằng thuyền từ Marina Grande hay theo đường bộ từ Anacapri, và dù bằng cách nào thì cuối cùng cũng sẽ lên những chiếc thuyền nhỏ để có thể luồn sâu vào lòng hang bên dưới mực nước biển. Nhờ vào sự ưu ái của tạo hóa mà bầu không khí ở đó rất đỗi mê hoặc và đặc biệt hơn, nguồn ánh sáng xuyên qua làn nước đã tạo nên một màu xanh lam ánh bạc huyền bí.
Luna